مشارکت راهبردی پکن و تهران یک همکاری تحریم گریز و توسعه محور است.
مهرداد عله‌پور، پژوهشگر گروه سیاست خارجی پژوهشکده تحقیقات راهبردی در مصاحبه¬ای اختصاصی با «باشگاه خبرنگاران جوان» به تحلیل و ارزیابی گفت‌وگوی تلفنی رؤسای جمهور دو کشور جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین در روز دوشنبه ۲۳ می ۲۰۲۱/سوم خرداد ۱۴۰۰ پرداخت:
تلاش در جهت ارتقای سطح همکاری‌های دوجانبه
مهرداد عله‌پور: نخستین موردی که مطرح شد اظهار آمادگی آقای «شی جین پینگ» در جهت تعمیق و تقویت سطح همکاری‌های خود با جمهوری اسلامی ایران و حفاظت از منافعِ مشترکِ دوجانبه بود. نکتۀ قابل‌توجهی که در این خصوص باید مطمح نظر قرار گیرد آن است که در حال حاضر تعمیق روابط تهران و پکن، بیش از هر زمان دیگری در قالب برنامۀ همکاری جامع ۲۵ ساله قابل حصول است؛ برنامه‌ای که در ۷ فروردین ۱۴۰۰/۲۷ مارس ۲۰۲۱، با امضای وزرای خارجه دو کشور (محمدجواد ظریف و وانگ یی) در مقام نظر و عمل، سطح روابط رو به توسعۀ دو کشور را در تمام زمینه‌ها به سطح راهبردی ارتقا داد. از این‌رو ضروری می‌نماید که تلاش‌های لازم به‌منظور اجرایی و عملیاتی شدن توافقات دو کشور در اسرع وقت صورت پذیرد.
حمایت چین از مواضع منطقی اعلانی و اعمالی ایران در مذاکرات وین
عله‌پور افزود: یکی دیگر از مباحث و مواردی که در تماس تلفنی میان آقای روحانی و آقای شی مطرح شد حمایت رئیس‌جمهور چین از خواستۀ منطقی ایران در برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) و مشخصاً مذاکرات هسته‌ای در وین بود. وی در همین رابطه اظهار داشت که آمادۀ تقویت هماهنگی با جمهوری اسلامی ایران به‌منظور حفاظت از منافع مشترک دو طرف است. نکتۀ قابل‌تأملی که در این زمینه خودنمایی می‌کند آن است که طی سالیان و حتی دهه‌های اخیر مورد مشابهی را نمی‌توان یافت کرد که در آن جمهوری خلق چین مبادرت به چنین اقدامی کرده باشد. به بیانی بهتر می‌توان چنین اظهار داشت که حمایت پکن از مواضع منطقی تهران در مذاکرات با کشور‌های اروپایی نشان از آن دارد که: ۱ ـ چین به سبب پشتوانۀ سیاسی ـ اقتصادی کم‌نظیری که طی سالیان اخیر کسب کرده است خواهان نقش‌آفرینی بیشتر در مسائل بین‌المللی است؛ ۲ ـ چین در بزنگاه‌های تاریخی و در مواردی که لازم است از کشور‌های هم‌پیمان خود حمایت لازم را به عمل خواهد آورد. علاوه بر حمایت از مذاکره‌کنندگان ایرانی در وین، نمونۀ عینی و عملی حمایت‌های راهبردی پکن از تهران در شرایطی کنونی را می‌توان در مواردی همچون تأمین واکسن موردنیاز ایران برای واکسیناسیون در مقابله کووید ـ ۱۹ و همچنین تعهد طرف چینی به همکاری با ایران در جهت ساخت رآکتور اراک در چارچوب برجام، مشاهده کرد.
